We ontmoetten pioniers op het gebied van alternatieve woonvormen, het herstellen van de natuur, en de baas zijn over je persoonlijke gegevens op het internet. We leerden hoe ons huidige geldsysteem ongelijkheid en armoede in de hand werkt. We werden aan het denken gezet, over het nut van niks en de vercommercialisering van publieke ruimte. We ondervonden welke monsters het stappenplan naar verandering bemoeilijken. Maar ook hoe bewoners en burgerinitiatieven impact maken, hoe de commons (kunnen) worden omarmd, wat er al gebeurt in Amsterdam, en hoe burgerbewegingen en dappere ambtenaren zich toch elkaar verhouden in een systeem dat niet flexibel is. De hele middag stond in het teken van verandering en samenwerking. Op allerlei plekken in A Lab werden inzichten gedeeld en verhalen verteld over de toekomst van onze samenleving. Hoe krijgen we weer controle over de maatschappij? Hoe bouwen we aan een inclusieve en rechtvaardige wereld? Vragen die na afloop van de route met talks en expo's door verschillende sprekers werden onderzocht en beantwoord met inspirerende praktijkvoorbeelden.
Van niets doen tot systeemverandering
Het plenaire gedeelte begon met een reflectie op de workshops. Een deelnemer deelde zijn ervaring met de workshop De kunst van het nietsdoen en ontdekte dat het loslaten van meditatie-technieken soms juist meer rust brengt. Anderen waren geïnspireerd door de workshop over Steward Ownership, een manier om bedrijven niet aan investeerders uit te leveren, maar ze juist duurzaam in gemeenschapshanden te houden.
Carlijn Kingma (onderzoeker & cartograaf) nam ons vervolgens mee in haar visuele reis door maatschappelijke systemen. Met gedetailleerde kaarten legt zij bloot hoe geldstromen ongelijkheid versterken en hoe ons economische systeem onze samenleving vormgeeft. Haar boodschap? Financiële structuren zijn geen natuurwetten, maar afspraken die we kunnen veranderen – mits we ze begrijpen.
Jeroen den Uyl (Constitutie voor de Commons) sloot daarop aan met een pleidooi voor de commons, oftewel gemeenschappelijk beheerde middelen en diensten. Van collectieve energievoorzieningen tot burgerinitiatieven in de zorg, hij liet zien hoe mensen zelf weer zeggenschap kunnen krijgen over hun leefomgeving. Zijn oproep: "We zijn geen consumenten, we zijn producenten van onze eigen context!"
