Hoi François, kun je iets meer vertellen over je achtergrond?
Mijn naam is François Alain Pieneman en ik ben opgegroeid in Hoofddorp. Als kind had ik altijd al een passie voor creatieve activiteiten zoals schrijven, tekenen en fotograferen. Ik heb me aangemeld voor verschillende creatieve studies zoals industrieel ontwerpen en display, en heb zelfs overwogen om naar de Filmacademie en een grafische school te gaan. Helaas werd ik overal afgewezen omdat ze merkten dat ik nog niet zeker wist wat ik wilde doen. Uiteindelijk ben ik naar Amsterdam verhuisd om Commerciële Economie te studeren. Na mijn afstuderen heb ik bij een wervingsbureau gewerkt, een jaar gereisd, vrijwilligerswerk gedaan en vervolgens in de financiële wereld gewerkt als business controller.
Kun je me vertellen over het moment waarop je besloot om van finance naar film over te stappen?
Voor je dertig bent, denk je misschien dat je tegen die tijd ofwel als een popster zult schitteren, of in een existentiële crisis terecht zult komen. Toen ik eenmaal dertig was geworden, besefte ik dat mijn huidige baan niet iets was waar ik me voor altijd mee wilde bezighouden. Ik herinnerde me een bedrijfsfilm die ik ooit had gemaakt, een project waar ik echt van genoten had - en besloot om terug te keren naar de wereld van film. Ik heb mijn eigen bedrijf opgezet en ben al snel als freelancer aan de slag gegaan met het maken van online commercials. Ondanks dat ik tevreden was met mijn werk, voelde ik toch dat ik iets wilde creëren waarin ik meer van mezelf kon leggen.
Wat miste je op dat moment?
Je kunt niet veel van jezelf kwijt in werk in opdracht. Ik hecht veel waarde aan het vinden van betekenis in mijn werk, aan het kunnen bijdragen aan de wereld om me heen. Op een gegeven moment vroeg ik me af hoe ik beide aspecten kon combineren, en toen drong het tot me door: documentaires. In deze filmvorm komen alle elementen samen, en ik heb er altijd met veel plezier naar gekeken.
Welke documentaires of verhalen hebben jou geïnspireerd in je werk?
Het begon allemaal met sprookjes; ze zijn zoveel meer dan alleen maar leuke verhalen. Ze bevatten een diepere moraal, gaan over hoe we met elkaar omgaan en zijn tijdloos. Als ik aan documentaires denk, komt '4 Elements' naar boven, die werd vertoond tijdens IDFA. De documentaire behandelt de vier elementen van het leven: vuur, water, aarde en lucht. De personages praten nauwelijks en er zijn krachtige beelden te zien. Het leerde me hoe je een verhaal kunt vertellen zonder veel gesproken woorden.
Hoe heeft dat idee je manier van produceren beïnvloed?
Ik begon meer te experimenteren met symboliek en de kracht van beeld, terwijl ik juist steeds minder afhankelijk werd van woorden.
“In je dertiger jaren bevind je je ofwel op het hoogtepunt van je roem als popster, of je belandt in een existentiële crisis.”
Flash forward: Je bent 30, je hebt net een grote carrièreswitch gemaakt en een paar jaar later is je korte speelfilm over coming out 'Turn it Around' genomineerd voor meer dan 100 filmfestivals wereldwijd. Hoe voelt dat?
Gek en bijzonder, omdat je zo lang hebt gewerkt om ergens te komen. Toen mijn filmcarrière begon, wist ik niet waar ik informatie vandaan moest halen, ik experimenteerde, ik faalde. Maar ik ben altijd iemand geweest met een hands-on mentaliteit, dat is de enige manier om te leren wat je sterke en zwakke punten zijn. Ik doe liever iets en kom er dan later achter dat het niets voor mij is. Zoals ze zeggen: als je in de 30 bent sterf je als popster, of je raakt in een existentiële crisis.
Wat is in al die tijd dat je films en documentaires hebt geproduceerd je favoriete productie geweest?
Ik heb echt genoten van 'Turn it Around'. De sfeer tijdens de opnames was fantastisch, het schrijfproces was erg leuk en het wereldwijde succes ervan heeft daar zeker aan bijgedragen. Het werd wereldwijd vertoond, op scholen, in theaters, zelfs in Amsterdam tijdens de Roze Filmdagen. Het mooiste was een bericht dat ik ontving van een homo in China die door de film uit de kast durfde te komen.
Als er één ander maatschappelijk onderwerp was dat je met een documentaire zou kunnen aanpakken, wat zou dat dan zijn?
Op dit moment werk ik aan een tv-serie voor kinderen over huiselijk geweld. Soms lijkt het alsof dit probleem niet eens bestaat, omdat het zich achter gesloten deuren afspeelt, omdat kinderen er niet over praten en omdat er een taboe op rust.
Daarnaast zou ik graag een film maken over een groep vrienden die samen op pad gaat, een beetje à la Rabat, maar dan met een focus op een maatschappelijk onderwerp. Depressie en zelfmoord zijn beide onderwerpen die ik erg belangrijk vind. Ik wil deze moeilijk te benaderen, complexe onderwerpen op een luchtige manier presenteren, zonder afbreuk te doen aan hun kracht. Dat is iets wat ik vaker wil doen; lastige maatschappelijke thema's op een luchtige manier aansnijden. Ik geloof dat dit de perceptie van mensen kan veranderen; het hoeft niet altijd zwaar en dramatisch te zijn.
Heb je zelf ook geworsteld met problemen toen je jonger was, waarbij je het gevoel had dat je geen steun kon vinden of geen connectie kon maken met wat er werd uitgezonden op tv, omdat die problemen op een duistere of dramatische manier werden behandeld? Is dat de reden waarom je het liever op een luchtigere manier benadert?
Zeker, 'Turn It Around' is daar een goed voorbeeld van. Uit de kast komen kan heel moeilijk zijn, maar het kan ook iets krachtigs zijn. Wanneer jongens of meisjes die worstelen met hun seksualiteit de film zien, moedigt dat hen aan om er vrijer over te praten, omdat het niet op een moeilijke manier wordt gepresenteerd. Het haalt de druk en het taboe weg.
Laten we het eens hebben over iets anders waar je mee bezig bent. Je hebt onlangs een podcast opgezet genaamd 'Meestervertellers'. Hoe ben je tot dit moment gekomen?
Het voelt alsof alles waar ik de afgelopen jaren aan heb gewerkt samenkomt in mijn podcast, en het idee werd getriggerd door COVID. De pandemie bracht me tot nadenken over de worstelende kunst- en cultuursector. Waarom krijgt deze sector niet de steun die hij verdient? Kunst en cultuur brengen ons zoveel; ze brengen ons verhalen en verhalen verbinden mensen. Met mijn podcast 'Meestervertellers' schijn ik een licht op belangrijke verhalen.
Marketeers hebben veel gemeen met journalisten, filmmakers, en politici - we zijn allemaal verhalenvertellers en er is zoveel dat we van elkaar kunnen leren; het kan ons inspireren en meer plezier in ons werk brengen. Daarom nodig ik gasten uit die in verschillende vakgebieden werken om te praten over het belang van storytelling in hun werk.
Authenticiteit is belangrijk binnen storytelling. In je tweede aflevering besprak je authenticiteit met een van je gasten. Dat zette me aan het denken: wat is jouw eigen authentieke kracht in het vertellen van een verhaal?
Mijn kracht ligt in het in staat stellen van mensen om hun verhaal op de best mogelijke manier te vertellen. Hun verhaal staat centraal en ik probeer mensen de juiste vragen te stellen om het onderwerp zo goed mogelijk te belichten.
Wanneer is jouw verhaal in A Lab begonnen?
Ik zit nu al drie jaar in A Lab. Een filmregisseur die Lucas kent, heeft me aangemoedigd om eens langs te komen, en sindsdien ben ik hier.
Je experimenteert graag binnen je werk, heb je al samen geëxperimenteerd met andere A Labbers?
Ik heb al aan verschillende projecten gewerkt met Yvette Dorrepaal van Uptale en Joyce van Rijn van Ulysses Agency, die beiden in de filmindustrie actief zijn. Joyce heeft een bureau voor regisseurs, dus het lag voor de hand dat we op een gegeven moment zouden samenwerken. Een van de voordelen van A Lab is de diverse groep mensen die op allerlei creatieve gebieden werken, wat enorm inspirerend kan zijn voor mijn podcast. Lucas heeft me zelfs al een lijst met mensen gegeven die ik zou moeten interviewen.
Wat vind je het leukste aan A Lab?
Er heerst hier een ontspannen sfeer, ondanks dat het een groot gebouw is, ken je toch iedereen. Mensen begroeten elkaar, iedereen kent het team. Er is gewoon een algemene sfeer van warmte, het is fijn om in A Lab te kunnen werken.
Als je de mogelijkheid had om naast je eigen bedrijf nog een ander bedrijf op te richten binnen A Lab, wat zou dat dan zijn?
Ik geloof dat de manier waarop we onderwijs ontvangen en geven gaat veranderen, dus ik zou graag iets met onderwijs willen doen en daar natuurlijk storytelling in willen integreren.